Meer dan een miljoen Nederlanders heeft last van eenzaamheid, hoe kunnen we leren verbinden?

Volgens de Rijksoverheid voelt meer dan een miljoen Nederlanders zich sterk eenzaam. 80 procent van de Nederlanders beschouwt dit als een redelijk groot tot zeer groot probleem. Afgelopen week was de tiende editie van de Week tegen Eenzaamheid, waarbij landelijk aandacht werd besteed aan dit thema. Deze week draagt bij aan het doorbreken van het taboe op eenzaamheid en laat zien dat het probleem zich niet beperkt tot een enkele doelgroep of leeftijdscategorie, het probleem groeit de laatste jaren namelijk ook onder jongeren.

‍

“We kunnen er samen voor zorgen dat mensen zich minder eenzaam voelen. Dat ze vaker betekenisvol contact hebben'' - Minister Hugo de Jonge

‍

Maar hoe kun je de vaardigheid tot contact maken en verbinden nou eigen maken? En wanneer heb je écht contact? Bildung Master jaargids Esli Verheggen brengt een ode aan verbinding waarin hij middels voorbeelden uit ons onderwijs antwoord geeft op deze prangende vragen.

‍

Iedere relatie begint met een connectie. Weten hoe je met anderen een connectie kunt maken verrijkt ons leven en helpt ons betere vrienden te zijn, betere minnaars, collega's of studiegenoten. In deze tijd van individualisering, social media en competitiedrift is het een belangrijke vaardigheid. Wij mensen zijn sociale wezens en verbinding maken met anderen is voor ons net zo fundamenteel als de behoefte aan eten, drinken, onderdak en veiligheid.

‍

Uit onderzoek blijkt dat het ontbreken van dit soort contacten, zogenoemd ‘social pain’ op dezelfde plek in onze hersenen ervaart wordt als fysieke pijn. Dit onderstreept hoe krachtig en belangrijk het is dat we ons sociaal verbonden voelen. Wanneer sociale verbondenheid zo’n fundamentele menselijke behoefte is, zou je bijna denken dat het dan gemakkelijk moet zijn om verbinding te maken met een ander. Dit is helaas niet het geval. We zitten daarbij vaak onszelf in de weg met verlegenheid, cynisme, trots, haantjesgedrag, jaloersheid en arrogantie. Verbinding maken kost inzet en vraagt ook om de vormen van zelfbescherming en angst die hiervoor genoemd zijn los te laten.

‍

‘’Wanneer iemand een vreemde voor zichzelf is, is iemand ook van anderen vervreemd. Als iemand niet meer in verbinding met zichzelf staat, kan iemand ook niet verbinden met anderen.’’  - Anne Morrow Lindbergh

‍

Tijdens het afgelopen introductieweekend van de Bildung master 2019/2020 heeft de nieuwe groep studenten mogen ervaren wat de kracht van verbinding is. Een bijzondere ervaring die bekrachtigt dat je samen verder komt dan alleen. Verbinding gaat namelijk over energie halen uit elkaar, over het geheel dat groter is dan de som der delen, en over – volgens de Scheikunde – stoffen die hun unieke eigenschappen halen uit de samenvoeging van meerdere individuele elementen. Waar die kracht van verbinding vandaan komt en wat hier zo bijzonder aan is?

‍

‍Plezier en kwetsbaarheid

In de eerste plaats is verbinding simpelweg leuk! Het gaat hierbij om lol maken. Je kunt jezelf laten verrassen door hoe een ander iets aanpakt, en vervolgens verras jij jezelf weer met hoe je hier op reageert. Het ‘samen zijn’ zorgt voor situaties die jij je in je eentje niet kunt creëren. Dat leidt op zijn beurt weer tot plezier. Het eerste dagdeel van het introductieweekend werd hier voornamelijk aan besteed. Je weet wel, van die spellen die je net even uit je comfort zone trekken, maar snel zorgen voor allround geschaterlach. Goed of fout doet er dan niet meer toe.

‍

Daarnaast, gaat verbinding over meer dan plezier; het is juist ook kwetsbaarheid. Alleen maar samen lol hebben schept wel een band, maar nog geen krachtige. Om die kracht naar boven te halen is het belangrijk dat je ook andere emoties (zoals verdriet, angst en schaamte) met elkaar durft te delen. Zo laat jij jezelf volledig zien. De worsteling om volledig jezelf te zijn, zorgt pas voor echte verbinding. Een verbinding die we tijdens het tweede deel van het intro weekend terug zagen, waar we de deelnemers vroegen zichzelf (figuurlijk gesproken) volledig bloot te geven voor de groep.

‍

De combinatie van gezamenlijkheid, plezier, kwetsbaarheid, ontspanning, feest en een prachtige locatie als De Baak leidt al in drie dagen tot krachtige banden!

‍

''Kwetsbaarheid is de geboorteplaats van liefde, vreugde, verbondenheid, moed, empathie, verantwoordelijkheid en authenticiteit.''

‍

Mij heeft dit van de illusie afgeholpen dat sterke verbindingen alleen ontstaan door het samen spenderen van honderden uren en het delen van talloze ervaringen; hoe waardevol dit ook is. Nee. Je hebt niet meer dan een weekend, of twee etmalen, nodig om vriendschappen te kweken, nieuwe energie te vinden en jezelf te herontdekken.

‍

‍Verbinding als onderdeel van Bildung

‍Het creëren van deze verbinding is een belangrijk onderdeel van Bildung. Pas in de gezamenlijkheid begint ruimte te ontstaan voor ieders persoonlijke leerproces.Net als met de kennismakingsspelletjes, is ‘de ander’ ook een belangrijk onderdeel van je eigen leerweg. Het zijn nieuwe situaties die alleen samen met de ander ontstaan, die de ruimte bieden om te oefenen, experimenteren en jezelf uit te dagen. In verbinding staan vergroot als het ware je ‘toolbox’ om te leren.

‍

Leren gaat namelijk niet alleen over het opdoen van nieuwe kennis; dit is iets wat je wel grotendeels zelf kan ondernemen. Bij Bildung gaat leren ook over het opdoen van empathische, expressieve, en ethische vaardigheden. Het is voor het opdoen van deze vaardigheden dat verbinding zo belangrijk is:

‍

• Je leert je niet tot de ander verhouden als deze zich niet openstelt;
• Je leert je niet uitdrukken als je niet voelt wat de ander wil horen en hoe zij luistert;
• Je leert niet wat je eigen waarden zijn, zonder dat deze rekening houden met die van de ander.

‍

Leren is dus meer dan een formele aangelegenheid die je toevalligerwijs met elkaar aangaat. Nee. Leren doe je samen, vanuit een krachtige verbinding. Dat is waar we naar streven tijdens het intro weekend voor het Bildung Halfjaarprogramma en wat we meenemen gedurende de rest van het jaar. Benieuwd naar hoe we dit doen? Neem contact op met één van de gidsen.